Hội Chứng Ruột Kích Thích Là Gì?

Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một trong những bệnh lý phổ biến về đường ruột tuy nhiên tên gọi bệnh này còn khá xa lạ với nhiều người. Mặc dù không gây nguy hiểm tới tính mạng nhưng bệnh gây ra nhiều bất tiện và có ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống. Vậy hội chứng ruột kích thích là gì? Nguyên nhân do đâu? Làm thế nào để khắc phục căn bệnh này? Bài viết dưới đây sẽ cho bạn câu trả lời chính xác nhất.

Hội chứng ruột kích thích là một tình trạng rối loạn chức năng của đại tràng (ruột già). Hội chứng này còn có các tên gọi khác nhau như là viêm đại tràng co thắt hay bệnh đại tràng chức năng.

Bệnh đại tràng chức năng là tình trạng rối loạn chức năng hoạt động của đại tràng. Nói đúng ra đây không phải là một tình trạng bệnh lý, bởi vì những rối loạn tiêu hóa này không có nguyên nhân nào được biết đến và không gây bất cứ hậu quả nghiêm trọng nào. Bệnh này biểu hiện một trường hợp bệnh lý liên quan đến thần kinh.

Đại tràng, hay còn gọi là ruột già, là một phần của ruột, nằm giữa ruột non và trực tràng. Quá trình tiêu hóa thức ăn được bắt đầu ở ruột non và kết thúc tại đại tràng. Đại tràng cũng là nơi tham gia vào quá trình hình thành phân và đào thải phân khỏi cơ thể. Do sự tăng nhạy cảm của đại tràng và do sự đáp ứng không phù hợp của các cơ tại đại tràng, bệnh đại tràng chức năng là nguyên nhân của tình trạng đau bụng, táo bón, tiêu chảy hoặc đầy hơi. Mặc dù lành tính nhưng bệnh này có thể tiến triển kéo dài và làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Quá trình tiêu hóa thức ăn được bắt đầu ở ruột non và kết thúc tại đại tràng (ruột già). Đại tràng cũng là nơi tham gia vào quá trình hình thành phân và đào thải phân khỏi cơ thể. Vì vậy khi xảy ra hội chứng ruột kích thích quá trình hình thành và đào thải phân sẽ bị ảnh hưởng dẫn đến thay đổi về tính chất phân, số lần đại tiện và ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt và cuộc sống người bệnh.

1. Biểu Hiện Của Bệnh Là Gì?

Hội chứng ruột kích thích thường gây ra các biểu hiện trái ngược như:

• Đau bụng: Là triệu chứng phổ biến rộng rãi nhất. Đau đôi khi chỉ là cảm giác hơi khó chịu hoặc có thể đau dữ dội, xảy ra với tần suất không cố định trong ngày và thay đổi từ ngày này qua ngày khác. Cảm giác đau bụng có thể lan ra phần lưng hoặc bắp đùi. Ở một số người, triệu chứng này thuyên giảm sau khi trung tiện hoặc đại tiện
• Đầy hơi: Là 1 triệu chứng thường gặp. Người bệnh sẽ cảm giác trướng tức khó chịu ở bụng. Đôi khi còn thấy bụng phình to
• Rối loạn đại tiện: đau bụng (đau âm ỉ hoặc quặn thành từng cơn có thể kèm mót rặn đi ngoài) khiến bệnh nhân đi ngoài nhiều lần trong ngày (> 3 lần trong 1 ngày) đặc biệt là sau khi uống rượu bia, cà phê hay ăn các thức ăn tanh, sống, lạnh như cá, ốc, cua, gỏi, tiết canh,… nhưng cũng có trường hợp táo bón 2,3 ngày mới đi đại tiện được một lần, đại tiện xong vẫn còn cảm giác đi chưa hết. Người bệnh có thể tham khảo cách điều trị táo bón để giảm nhanh triệu chứng của bệnh
• Rối loạn tính chất phân: hội chứng này có thể dẫn đến tình trạng đi lỏng (phân nhiều nước) hoặc táo bón (phân rắn khô, khó đi), có khi nửa lỏng nửa táo (vừa có cục nhỏ lổn nhổn, lại có phân loãng kèm theo), cũng có khi lại lúc đi lỏng, lúc đi táo xen kẽ nhau. Đôi khi, phân còn có thể kèm nhày hoặc sống phân (phân còn thức ăn chưa được tiêu hóa)
• Các triệu chứng khác như: đầy bụng, ậm ạch khó chịu, trung tiện nhiều,… Bệnh nhân thường không có tổn thương nào ở đại tràng, các xét nghiệm, nội soi đều cho kết quả bình thường. Các triệu chứng trên thường kéo dài từ 3 tháng đến 1 năm.

2. Làm Sao Để Xác Định Hội Chứng Ruột Kích Thích?

Hội chứng ruột kích thích là một rối loạn mạn tính mà nguyên nhân gây ra vẫn chưa được xác định rõ ràng, do đó việc chẩn đoán hội chứng ruột kích thích rất khó khăn. Các phương pháp xét nghiệm chỉ đóng vai trò loại trừ những bệnh lý khác: Xét nghiệm máu, phân, chẩn đoán hình ảnh (như CT scan, chụp X quang ruột non), nội soi ống tiêu hóa dưới,…

3. Giải Pháp Cho Hội Chứng Ruột Kích Thích?

Để điều trị hiệu quả hội chứng ruột kích thích phải phối hợp tốt giữa sử dụng thuốc và chế độ ăn uống, sinh hoạt

3.1. Sử Dụng Thuốc Trong Điều Trị?

Khi xuất hiện các triệu chứng ruột kích thích, bạn nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám, xác định cụ thể nguyên nhân cũng như tình trạng bệnh. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Điều trị hội chứng ruột kích thích bằng Tây Y

Hội chứng ruột kích thích uống thuốc gì là câu hỏi được rất nhiều người bệnh quan tâm. Tùy thuộc vào triệu chứng, mức độ tiến triển của bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc: giảm đau, chống táo bón, giảm co thắt đường ruột, cầm tiêu chảy, chống xì hơi, thuốc an thần…

Ở bệnh nhân bị táo bón: sử dụng thuốc chống táo bón kết hợp với bổ sung chất xơ làm mềm khối phân, giúp đi tiêu tốt hơn.
Đối với người đi ngoài lỏng sẽ điều trị bằng thuốc cầm tiêu chảy.
Trường hợp đau bụng thường xuyên sẽ được chỉ định sử dụng thuốc chống co thắt đường ruột.
Các loại thuốc trên giúp giảm nhanh triệu chứng của bệnh. Tuy nhiên, sử dụng lâu dài có thể ảnh hưởng tới chức năng: gan, thận, dạ dày… Vì vậy, người bệnh không nên tự ý sử dụng tân dược và cần trao đổi với bác sĩ khi gặp phải tác dụng phụ để đổi thuốc phù hợp.

Thông thường cần phải kết hợp nhiều nhóm thuốc khác nhau để điều trị các triệu chứng và hậu quả của bệnh như sử dụng nhóm thuốc chống tiêu chảy hay nhóm thuốc chống co thắt,… Tuy nhiên, việc kết hợp nhiều nhóm thuốc đồng thời các triệu chứng bệnh thay đổi thường xuyên khiến cho việc sử dụng thuốc gặp khó khăn. Do đó, sử dụng thuốc Đông y trong trường hợp này lại rất hữu hiệu và đảm bảo cải thiện được các triệu chứng của bệnh.

Điều trị hội chứng ruột kích thích bằng Thuốc Đông Y

Xuất phát từ mỗi liên hệ giữa IBS với sự nhạy cảm thần kinh hoặc nhạy cảm với thức ăn/hoặc do chức năng tiêu hóa nên đông y đã đưa ra phác đồ điều trị mang tính toàn diện trên nguyên tắc :

– Kiểm soát triệu chứng: giảm ngay số lần đi đại tiện và các đau quặn, thay đổi tính chất phân.

– Loại trừ các tác động của các nguyên nhân tới bệnh lý

– Ổn định chức năng tiêu hóa.

Dựa trên nguyên tắc trên, các thầy thuốc Đông y đã sáng tạo ra một số bài thuốc với nguyên liệu từ thảo dược thiên nhiên để chữa viêm đại tràng co thắt và mang lại hiệu quả cao trong quá trình điều trị.

Bài thuốc cổ phương ‘Tứ quân tử thang’ (Đảng sâm hoặc Nhân sâm, Bạch truật, Bạch linh, Cam thảo): từ thuở xưa Tứ quân tử thang vốn được coi là bài thuốc quý trong điều trị các bệnh lý về tiêu hóa, đặc biệt rất có hiệu quả với những người thể trạng gầy hay bị đau bụng, đi ngoài. Với các tác dụng chính như: Bổ khí, kiện tỳ, dưỡng vị… , bài thuốc đặc biệt hiệu quả với các chứng tỳ vị khí hư, vận hóa kém.

Các dược liệu chính dùng trong bài thuốc cổ phương ‘Tứ quân tử thang’

Hương sa lục quân tử thang (Đẳng sâm, Hoàng liên, Cam thảo, Trần bì, Mộc hương, Sa nhân): được coi là bài thuốc đầu bảng trong điều trị các bệnh lý về đại tràng. Chuyên chữa các chứng tỳ vị khí hư kiêm hàn thấp ở trung tiêu gây đau, ợ hơi, nôn mửa, ỉa chảy, các bệnh viêm đại tràng mạn tính, đặc biệt là viêm đại tràng co thắt.

Các dược liệu chính dùng trong bài thuốc cổ phương ‘Hương sa lục quân tử thang’

Hai bài thuốc cổ phương này khi kết hợp khéo léo với nhau không chỉ tạo nên một phương thuốc có tính toàn diện trong điều trị bệnh lý về đường tiêu hóa và viên đại tràng mà còn hỗ trợ làm tăng tác dụng chữa bệnh lên nhiều lần, đồng thời nâng cao sức đề kháng của cơ thể, nâng cao chức năng của đường tiêu hóa và ngăn ngừa biến chững của đường tiêu hóa, viêm đại tràng.

3.2. Xây Dựng Chế Độ Ăn Uống Hợp Lý và Sinh Hoạt Phù Hợp

Chế độ ăn uống và sinh hoạt cũng là yếu tố quan trọng, không thể thiếu trong điều trị chứng rối loạn này. Một số vấn đề về ăn uống và thói quen sinh hoạt phải nghiêm túc thực hiện như sau:

• Kiêng các thức ăn tanh, sống, lạnh gây kích thích đi ngoài, nên ăn nhiều rau xanh
• Uống nhiều nước trong trường hợp bị táo bón, còn trường hợp đi lỏng kéo dài nên uống oresol để bù lại lượng điện giải bị mất
• Không sử dụng chất kích thích: cà phê, thuốc lá, rượu bia
• Không thức khuya, căng thẳng thần kinh quá độ
• Luyện tập thói quen đi ngoài theo một thời điểm nhất định trong ngày

Qua bài viết trên, chắc hẳn độc giả đã nắm được thông tin về căn bệnh hội chứng ruột kích thích và phương pháp điều trị. Khi nhận thấy hệ tiêu hóa có những dấu hiệu bất thường, bạn nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám, chẩn đoán bệnh chính xác và có hướng điều trị kịp thời.