Bạch truật tên khoa học là Atractylodes macrocephala Koidz. Đây là loại cây thảo sống lâu năm, được dùng làm thuốc trong hệ thống y học cổ truyền của nhiều quốc gia nhất là khu vực Đông Á. Vị thuốc Bạch truật là phần rễ kho của cây Bạch truật, là vị thuốc bổ, có tác dụng điều trị các triệu chứng “Tỳ hư” gây ra ăn mất ngon, sôi ruột, tiêu chảy, giúp cải thiện chức năng đường tiêu hóa.

Bạch Truật – Vị Dược Liệu Quý

Bạch truật còn được gọi là Truật, Sinh bạch truật, Sơn khương, Sơn liên…là cây thảo, sống nhiều năm, cao 40-60cm, thường được thu hoạch vào tháng 6-7 ở đồng bằng và tháng 12 ở các tỉnh miền núi. Cây có màu vàng xám nhạt hoặc màu vàng nhạt, xen nâu xám. Được thu hái vào mùa đông sau khi cây phát triển hơn hai năm, là một thảo dược lâu năm thuộc họ Cúc.

Theo Đông Y, Bạch truật có vị đắng, mùi thơm nhẹ, tính ấm, có tác dụng kiện tỳ, táo thấp, chỉ tả, hòa trung, lợi thủy, an thai. Ngoài ra, Bạch truật còn được xem là một vị thuốc bổ dưỡng và được dùng phổ biến trong các trường hợp viêm loét dạ dày, ăn uống chậm tiêu, tiêu chảy phân sống, viêm ruột mạn tính.

Hình ảnh toàn cây bạch truật

Công Dụng Bạch Truật Đối Với Bệnh Đại Tràng

Bạch truật có hoạt động dược lý đa dạng. Chúng bao gồm: cải thiện chức năng đường tiêu hóa, chống viêm. Bên cạnh chống lão hóa, oxy hóa, chống loãng xương, làm trẻ đẹp. Ngoài ra, còn có tác dụng kháng khuẩn, điều hòa hormone tuyến sinh dục và tác dụng chống co thắt. Hơn nữa, còn bảo vệ thần kinh như cải thiện bệnh Alzheimer, chống béo phì và điều hòa miễn dịch.

Tác dụng cân bằng 2 chiều hoạt động co bóp của nhu động ruột

Những nghiên cứu khoa học đã chứng minh được tác dụng tái thiết lập cân bằng hai chiều kỳ diệu này của Bạch truật đối với hoạt động co bóp nhu động ruột cô lập của thỏ. Lúc ruột ở trạng thái hưng phấn thì Bạch truật có tác dụng ức chế, ngược lại lúc ruột đang ở trong trạng thái ức chế thì dịch chiết của vị thảo dược này lại có tác dụng gây hưng phấn. Điều này đồng nghĩa với việc: trong trường hợp bị tiêu chảy thì Bạch truật có tác dụng cầm tiêu chảy, giảm đau quặn, và tương tự, khi bị táo bón thì Bạch truật lại có tác dụng nhuận tràng rất hiệu quả. Tác dụng điều tiết hai chiều đó của Bạch truật có ý nghĩa rất lớn trong việc điều trị các triệu chứng điển hình của bệnh viêm đại tràng cấp và mãn tính.

Tác dụng chống loét, viêm đại tràng

Theo các tài liệu Trung Dược học cho thấy, dịch chiết Bạch truật có tác dụng chống loét niêm mạc đường tiêu hoá. Trong đó, loét do thắt môn vị không những gây ra tình trạng ứ trệ dịch vị bao tử mà còn gây tổn thương về mạch máu kèm theo thiếu máu nguồn gốc thần kinh thực vật, ảnh hưởng tới toàn hệ thống tiêu hóa nói riêng và cơ thể nói chung, như gây viêm loét đại tràng và đại tràng co thắt. Ngoài ra, theo những ghi chép trong cuốn “Tài nguyên cây thuốc Việt Nam”, Bạch truật còn có tác dụng làm giảm rõ rệt lượng dịch vị tiết ra nhưng không làm giảm acid tự do của dịch vị, do đó làm giảm hiện tượng loét dạ dày.Hoạt tính chống viêm của Bạch truật được thể hiện rõ rệt trên giai đoạn cấp tính của phản ứng viêm, tương ứng với những biến đổi về mạch máu gây thoát huyết tương ở khoảng ngoài tế bào và tạo phù nề.

Ngoài ra, theo các tài liệu Trung dược học ứng dụng lâm sàng: Bạch truật còn có tác dụng bổ dưỡng cơ thể và tăng cường miễn dịch, nâng sức đề kháng.

Vị thuốc Bạch truật đã sơ chế

Bạch Truật Có Trong Bài Thuốc Đại Tràng Hoàn Bà Giằng – “Tinh Hoa Từ 2 Bài Thuốc Cổ Phương”

Với những tác dụng đặc biệt quý đã được chứng minh, không dừng lại ở việc sử dụng theo kinh nghiệm dân gian, Bạch truật đã được các nhà khoa học chiết xuất thành dạng bào chế hiện đại có trong viên hoàn Đại tràng hoàn Bà Giằng.

Đại tràng hoàn Bà Giằng là bài thuốc Đông y có sự kết hợp tinh tế từ 2 bài thuốc cổ phương Hương Sa Lục Quân Tử Thang và Tứ Quân Tử Thang (có chứa Bạch truật) – 2 bài thuốc tốt nhất trong điều trị rối loạn tiêu hóa, suy giảm chức năng đại tràng cấp và mạn tính và hội chứng ruột kích (hay còn gọi là viêm đại tràng co thắt).

Trong YHCT, Tứ quân tử thang (Đảng sâm hoặc Nhân sâm, bạch truật, bạch linh, cam thảo) từ thuở xưa vốn được coi là bài thuốc quý trong điều trị các bệnh lý về tiêu hóa, đặc biệt tốt với những người thể trạng gầy hay bị đau bụng, đi ngoài. Còn Hương sa lục quân tử thang (Đẳng sâm, hoàng liên, cam thảo, trần bì, mộc hương, sa nhân) được coi là bài thuốc đầu bảng trong điều trị các bệnh lý về đại tràng. Bài thuốc này chuyên chữa các chứng tỳ vị khí hư kiêm hàn thấp ở trung tiêu gây đau, ợ hơi, nôn mửa, ỉa chảy, các bệnh viêm đại tràng mạn, đặc biệt là viêm đại tràng co thắt.

Khi 2 bài thuốc cổ phương này kết hợp với nhau theo một công thức đặc biệt sẽ mang lại hiệu quả cao trong điều trị các bệnh lý về đường tiêu hóa mà không phải bất cứ bài thuốc nào cũng thừa hưởng được điều đó.

Đại tràng hoàn Bà Giằng – “Tinh hoa từ 2 bài thuốc cổ phương”

Hơn nữa, Đại Tràng Hoàn Bà Giằng® là bài thuốc gia truyền nổi tiếng của Bà lang Giằng tại Thanh Hóa đã có cách đây 100 năm. Ngày nay, bài thuốc được Lương y Phạm Thị Giang (con gái Bà lang Giằng) kế thừa, phát triển và được nhiều nhà khoa học hàng đầu Việt Nam nghiên cứu, đánh giá cao về hiệu quả điều trị cũng như sự an toàn của thuốc.